Liefde kent geen angst

1 Joh. 4:17-21:

17 Hierin is de liefde bij ons volmaakt geworden, opdat wij vrijmoedigheid mogen hebben op de dag van het oordeel. Want zoals Hij is, zijn ook wij in deze wereld.18 Er is in de liefde geen vrees, maar de volmaakte liefde drijft de vrees uit. De vrees houdt immers straf in, en wie vreest, is niet volmaakt in de liefde.19 Wij hebben Hem lief, omdat Hij ons eerst liefgehad heeft.20 Als iemand zou zeggen: Ik heb God lief, en hij zou zijn broeder haten, dan is hij een leugenaar. Want wie zijn broeder, die hij ziet, niet liefheeft, hoe kan hij God liefhebben, Die hij niet gezien heeft?21 En dit gebod hebben wij van Hem, dat wie God liefheeft, ook zijn broeder moet liefhebben.

Vrijmoedigheid in het oordeel

Het vorige vers 16 eindigde met de boodschap dat we eeuwige gemeenschap met God hebben, als we in Gods liefde blijven. Johannes werkt nu verder uit welke gevolgen dit heeft m.b.t. Gods oordeel over ons.

Als Gods liefde in ons tot haar doel is gekomen, zodat wij onderlinge liefde hebben en tonen (zie 4:12), is het gevolg dat wij geen vrees, geen angst voor het oordeel hoeven te hebben als Christus wederkomt.

Al eerder sprak Johannes over de vrijmoedigheid bij de wederkomst van Christus in 2:28. Ook toen wees hij op de garantie die er is van de geloofsgemeenschap met God en Christus voor onze vrijspraak van Zijn komst. Daarin mag je het volle vertrouwen hebben, dat je niet te schande zal staan door Hem in Zijn oordeel. 2:28:

En nu, lieve kinderen, blijf in Hem, opdat wij vrijmoedig-heid hebben, wanneer Hij geopenbaard zal worden, en niet door Hem beschaamd gemaakt worden bij Zijn komst.

Waarop is deze vrijmoedigheid gegrond? Dat geeft Johannes aan in het tweede deel van vers 17. Bij volmaakte liefde, waarbij Gods liefde in ons wederliefde heeft uitgewerkt, zijn we gelijkvormig geworden aan Christus. We hebben dan het hartelijke voornemen naar alle geboden van God te willen leven. We zijn nieuwe mensen geworden die gelijk zijn aan Christus door de werking van Zijn Geest (vers 13). We wandelen dan zoals Hij gewandeld heeft (2:6!), in de liefde (Ef. 5:1,2). Christus werkt zo in ons uit dat we blijven in Gods liefde zonder angst voor het komende oordeel.

Volmaakte liefde drijft vrees uit

Vers 18: 'Er is in de liefde geen vrees'. Over welke vrees gaat het hier?

Niet over vrees voor de Heere in de betekenis van kinderlijke vrees: eerbied en ontzag. Maar vrees in verband met het komend oordeel: schrik, angst. Het is vrees voor straf. Kinderlijke eerbied en kinderlijk ontzag voor de Heere gaan beslist niet gepaard met die angst, zoals Rom. 8:15 ons leert:

Want u hebt niet de Geest van slavernij ontvangen, die opnieuw tot angst leidt, maar u hebt de Geest van aan-neming tot kinderen, door Wie wij roepen: Abba, Vader!

De Heilige Geest stort Gods liefde in ons hart uit (Rom. 5:5) om richting God en onze naaste wederliefde te tonen, waarbij wij Gods geboden willen doen. In zo'n volmaakte liefde is geen plaats meer voor vrees, maar juist voor vertrouwen en vrijmoedigheid.

Ben je niet volmaakt in de liefde, dan ken je God en Zijn liefde niet (1Joh. 4:8), en zul je wel angst kunnen hebben. Omdat angst bij straf hoort. Maar een volmaakte liefde zal vrees en angst juist uitdrijven. Dat betekent: waar toch nog enige angst is, wordt deze door de volmaakte liefde overwonnen en uitgeschakeld.

Leugenaar

Weer wil Johannes wijzen op de herkomst van deze won-derlijke liefde (vergelijk 3:1, 4:11). Deze liefde die we in onszelf en bij elkaar mogen ontdekken komt van God:

Wij hebben Hem lief, omdat Hij ons eerst liefhad.

Een blijde uitroep van erkenning en dankbaarheid. Het komt van God! En zie dan wat het uitwerkt: wederliefde en vrijmoedigheid.

Liefde en angst gaan niet samen. Liefde en haat staan tegenover elkaar!

Weer wijst Johannes op de onoprechtheid van mensen die zeggen God lief te hebben en intussen hun broeder geen liefde bewijzen, maar haten. Zo iemand is een leugenaar (1:6).

Hij wees er al op dat een dergelijke onoprechte houding niet past bij het kennen van God (4:8) en wedergeboorte, maar eerder wijst op het volgen van de duivel (3:10).

Nu verbindt Johannes dit als vervolg op 4:17 en 18, met het oordeel bij Christus' wederkomst (zie ook 3:14,15 en Matt. 25:31-46).

Wij kunnen God niet zien. Maar we zien wel onze broeder en zuster als kind en beeld van Hem. Als we hen niet liefhebben, kunnen we God ook niet liefhebben.

Laten we ons daar maar op beproeven: tonen we liefde door nederigheid, en blijken van barmhartigheid en vergevingsgezindheid naar onze medebroeders en zusters?

Of zijn we eerder hoogmoedig, haatdragend en willen we de ander niet vergeven?

Daaruit zal blijken of we de liefde van God voor ons hebben verstaan (vers 19). Het zal beslissend zijn op de dag van het oordeel.

Het dubbelgebod van de liefde

Johannes sluit in vers 21 af met een verwijzing naar het dubbelgebod van de liefde waarin Jezus Christus de hele wet van God heeft samengevat als richtsnoer voor ons leven (Matt. 22:37-40; Marc. 12:28-31).

Zo eindigt hij in positieve zin over de broederliefde als gevolg van de liefde tot God.

Het is een gebod van Jezus Christus, onze Zaligmaker, die Zelf in eigen Persoon Gods liefde voor ons heeft weer-gegeven!