Proefperiode
Geloof en politiek: de moderne wereld wil deze twee ver van elkaar houden. De uitwerking van de filosofie van de Verlichting heeft in twee eeuwen wel haar consolidatie gekregen, zodat elke humanist weet, wat hij vanuit dat denken moet toepassen in de steeds turbulenter en ingewikkelder wordende samenleving. Dus rijst de vraag: weet iemand, die zich dáárvan ver wil houden óók hoe hij zíjn denken moet toepassen, hoe hij zijn christelijke achtergrond dan ook wil noemen en uitwerken? Pretentie en praktijk: ze blijken stug en niet gemakkelijk te combineren voor een kersverse regeringspartij als de ChristenUnie. Bovendien zijn de aanvallen daarop bij voorbaat fors en uitdagend. Want de PvdA als leidende partij, met de kleine vijandige partijen in haar kielzog, zullen niet toestaan dat ook maar iets van hun bedenkelijke ‘verworvenheden’ onder vorige kabinetten verloren zullen gaan. De heer Van der Vlies heeft al geconstateerd hoezeer die partij de coalitie-genoten in de boot heeft genomen.
En daar staat dan de combinatie, ‘coalitie’ noemt men die, van twee zich christelijke noemende partijen, die in hun fundament reeds hebben bewezen tot alle compromis bereid te zijn. Vooral het ‘cement’ tussen de linkse en rechtse muren van dit bouwsel, de CU tussen PvdA en CDA, is nog in zijn proefperiode. Zal het houden of niet? Het ND (23 maart) schreef in een wat vreemde beeldspraak (krakende in plaats van trillende kantlijnen):Nu laat niet elk geluid van de sociaaldemocraten per definitie de kantlijnen van het regeerakkoord kraken. Ook binnen een coalitie blijft een mate van eigenheid van een partij vooropstaan. Wat wel opvalt, is dat de PvdA het beeld wil scheppen dat weliswaar een christelijk-sociaal kabinet is aangetreden, maar dat van een spruitjeslucht beslist geen sprake is. Bepaalde 'verworvenheden' zijn bij ons nog altijd in veilige handen, zo luidt de boodschap. Omdat het gaat om thema's die de ChristenUnie na aan het hart liggen, kijkt juist die partij met argusogen naar de 'paarse' oprispingen van de PvdA.
Dat confronteert de ChristenUnie met een rol die zij nog moet leren spelen. Wanneer laat je je partners in het kabinet blijken dat het regeerakkoord toch ietsje anders moet worden uitgelegd of zelfs dat een grens is bereikt? En op welke manier? Fractieleden geven het toe: het is zoeken en tasten.
Paulus heeft deze situatie ook eens ontmoet, toen hij in Athene een overweldigende verzameling godenbeelden zag. Maar hij aarzelde niet in deze andere wereld dan hij in Asia gewend was: veelgodendom, gecombineerd met de zucht naar ‘iets nieuws te horen of te zeggen’. Niet hij begon om zich heen te tasten, wat hij hier aan potentiële bekeerlingen zou kunnen vinden, maar hij wees onmiddellijk op de onzekere positie van de heidenen:opdat zij God zouden zoeken, of zij Hem al tastende vinden mochten, hoewel Hij niet ver is van een ieder van ons. Want in Hem leven wij, bewegen wij ons en zijn wij (Handelingen 17:27-28).
Ook daar was het dus een zoeken en tasten. Maar met de zekerheid van vinden op de achtergrond indien naar Paulus zou worden geluisterd. Het zou vooral de ChristenUnie sieren als zij terugging naar het beginpunt van het GPV, dat door haar is opgeslokt. Om aldus de zekerheid van een regeringspartij buiten zichzelf, in Christus, die het Woord is, te zoeken, die immers de Koning der koningen en de Heer der heren is.Onzekerheid
Eén kenmerk van het nieuwe kabinet is al duidelijk geworden: het is de eigenschap van de onzekerheid. Men weet niet hoe de regering van een natie aan te pakken zonder eerst met het volk te hebben kennis gemaakt. In het RD merkte Addy de Jong zeer terecht op dat zij bij het parlement haar licht dient op te steken, omdat dat het volk vertegenwoordigt. Rechtstreeks de straat op te gaan, 100 dagen nog wel, laat de voortgang van het bestuur stagneren en is een belediging voor de Tweede Kamer, voor de leden waarvan het contact met de burgers is weggelegd. Het is als in de kerken, waar de prediking wordt voorafgegaan door overleg: wat wil men horen? In plaats van het Woord van God te brengen zonder ruggespraak. Zo regeert de overheid niet naardat zij bevoegdheid heeft, maar zij overlegt eerst met de burgers. Een zuiver revolutionair startpunt: door het volk voor het volk. Wie zeker van zijn zaak is en een duidelijk uitgangspunt èn doel bezit, gaat aanstonds aan het werk en loopt niet de markt rond. De overheid regeert bij de gratie Gods en niet bij gratie van het volk.Slop
Het Iraakse avontuur van president Bush zit in een slop, een doodlopende steeg, zei de columnist Hofland in het NRC/Handelsblad. Hij zou wel eens gelijk kunnen hebben. De Verenigde Staten hebben daar meer gedaan dan alleen maar een criminele dictator gevangen nemen en berechten. Ze hebben ook de democratie willen vestigen in een land dat het nooit gekend heeft. Daarmee toont dit land aan niet van de historie te willen leren. Vietnam en Korea waren reeds bakens op die doodlopende weg, in Irak zit men nu opnieuw vast. Daar komt nog iets bij. Gezien de haard van terrorisme en criminaliteit, die daar brandt, de haat tegen al wat christen heet, daar tot haar uiterste komt, mogen we gerust zeggen, dat de satan in die landen van het Midden Oosten, Irak en Iran, woont. Ook deze strijd is veelszins beladen met een geestelijke achtergrond, ook al komt deze niet zo duidelijk zichtbaar. De machteloosheid om ook maar het minste te bereiken van de voornemens, die na de vangst van Saddam Hussein ter tafel kwamen, bevestigt deze gedachte. Daar is een ander uitgangspunt nodig dan de wens om de wereld te beheersen en het Westen over te brengen naar het Oosten.Markante meningen
Volgens Donner moet de overheid zonder aanzien des persoons rechtvaardig optreden en staat barmhartigheid voor individuele hulp. Daarop stelde SGP-Kamerlid Bas van der Vlies dat de overheid wel kan streven naar een rechtvaardig beleid dat de individuele barmhartigheid zo dicht mogelijk nadert.
Nederlands Dagblad 23 maart 2007
Terroristen zien zichzelf graag als vrijheidsstrijders, maar het zijn ordinaire criminelen die de dood van onschuldige medeburgers op hun geweten hebben.
Historicus dr. Beatrice de Graaf (RD 30 maart)