Uitverkiezing – dat is een heel modern woord. Met name in de sport komen we dat begrip nogal eens tegen. Wie wordt uitverkoren voor een prijs staat prompt in de schijnwerpers. De pers staat met pennen en camera’s gereed. En als het een beetje wil kan de halve wereld via diverse media meegenieten.
Als het gaat om de uitverkiezing in de Dordtse Leerregels hangen we [i]niet[/i] meteen slingers op. Wij hebben daar vaak nogal wat vragen over. Soms hebben we er problemen mee.
Wilt u een voorbeeld?
In mei van dit jaar stond in het Nederlands Dagblad een portret van een jonge vrouw van 18 jaar. Zij zei: Onderwerpen zoals bekering en uitverkiezing vind ik lastig. Daarbij is de Bijbel erg oud en soms nogal ontoegankelijk. Ik haal meer inspiratie uit geloofsgesprekken, mooie liederen of een stukje in een bijbels dagboek. Het mooie van het geloof is dat God onvoorwaardelijk van mij houdt….
Gods liefde is prachtig. Maar de uitverkiezing is, op de keper beschouwd, voor velen nogal problematisch.
Gods Woord roept ons ertoe op om niet in ons eigen kringetje rond te draaien en ons vooral niet te vermoeien met allerlei onschriftuurlijk getob. Ga maar naar Christus toe! Als wij ons tot Hem wenden is één ding zeker: nergens staat een bordje waar de tekst ‘Verboden toegang’ op prijkt. Integendeel! Jezus Christus zegt in Mattheüs 11:28-30 heel uitnodigend: Kom naar Mij toe, allen die vermoeid en belast zijn, en Ik zal u rust geven. Neem Mijn juk op u, en leer van Mij dat Ik zachtmoedig ben en nederig van hart; en u zult rust vinden voor uw ziel; want Mijn juk is zacht en Mijn last is licht.
Logica loslaten
Het was dr. W. Verboom – een bekende voorman in de Gereformeerde Bond binnen de Protestantse Kerk – die begin dit jaar in het Nederlands Dagblad opmerkte: Wij leven in een tijd van secularisatie, waarin kerk en geloof worden afgebroken. Dan kun je als christen alle moed verliezen. De Dordtse Leerregels roepen ons op de zaak van Gods kant te bekijken. Hij heeft ooit het evangelie in de lage landen bij de Noordzee laten brengen. Hij zal dan ook nooit laten varen wat zijn hand is begonnen, zoals we elke zondag in de kerken kunnen horen. Daarnaast helpen de Dordtse Leerregels ons op een juiste manier naar de mens te kijken. Hij heeft geen vrije wil, zegt deze belijdenis de reformator Luther na. De menselijke wil moet bevrijd worden, voor hij goede dingen kan doen. Als je de wereld rondkijkt, zie je overal de bevestiging daarvan…
Wie de Dordtse Leerregels wil lezen, moet de wetten van de menselijke logica loslaten. Anders gezegd: laten we samen vooral niet proberen de zaak op een rijtje te krijgen. Wij hoeven niet alles te snappen. Dat kunnen wij ook niet. We mogen eenvoudig geloven: Hij kiest de zijnen uit, Hij roept die allen. Herkent u Gezang 31 uit het Gereformeerd Kerkboek?
Eens gekozen…
Mensen hebben nogal eens keuzestress.
Keuzes maken – dat kan heel moeilijk zijn. En voordat we ’t weten maken we verkeerde keuzes.
Welnu, ooit heeft de Here God een keuze gemaakt waarop hij nooit meer terugkomt: heel veel mensen nam hij aan tot Zijn kinderen. Om met artikel 16 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis te spreken: Wij geloven dat God, toen het hele geslacht van Adam door de zonde van de eerste mens in verderf en ondergang was gestort, bewezen heeft dat Hij barmhartig en rechtvaardig is. Barmhartig, doordat Hij diegenen uit dit verderf trekt en verlost, die Hij in zijn eeuwige en onveranderlijke raad uit louter genade verkoren heeft in Jezus Christus, onze Here, zonder ook maar enigszins hun werken in rekening te brengen. Rechtvaardig, doordat Hij de anderen laat in hun val en verderf, waarin zij zichzelf gestort hebben.
Bij de God van hemel en aarde geldt: eens gekozen, blijft gekozen!
En wat moeten wij doen als in ons hart de twijfel binnensluipt?
Laten we dan het dertiende vers van Psalm 102 nog maar eens zingen:
Gij, dezelfde, gist’ren, heden,
zult de toekomst tegentreden,
zult dezelfde zijn altijd,
eindeloos in majesteit.
Die belijdenis behoren wij helder voor ogen te hebben.
Ook vandaag.
Die belijdenis is bepalend voor ons wereldbeeld.
Uitverkiezing accepteren
De leer van de uitverkiezing mogen en moeten wij gelovig aannemen.
Net als die pas bekeerde christen uit Congo.
Kent u zijn verhaal? Hier komt het.
Een geleerde wetenschapper zat eens op de binnenplaats van een hotel in Lubumbashi, Congo. Een man die christen was geworden, vroeg aan de professor wat de gereformeerde leer van de uitverkiezing inhield.
De geleerde – het was een theoloog – deed zijn uiterste best om dat leerstuk uit te leggen. Dat viel nog niet mee, dat begrijpt u. Die uitleg moest bovendien in keurig en zorgvuldig Frans worden vertolkt.
Toen de professor zijn verhaal had gedaan, zei de Afrikaan: ‘Dank u wel’.
De ijverige theoloog stond paf. ‘Ja, mooi, maar wat vind je er nu zelf van?’, vroeg hij enigszins verbluft. Hij verwachtte op zijn minst diverse tegenwerpingen. Plus nog een paar kritische vragen. Nu was het de beurt aan de Afrikaan om verbaasd te zijn. ‘Nee, dank u wel, het is goed’, zei hij. Hij was het er geheel mee eens.
Westerse Gereformeerden moeten leren om de leer van de uitverkiezing blijmoedig en zonder morren te accepteren!
Heilzame stabiliteit
Wellicht zijn er thans lezers die, op dit punt aangekomen, bij zichzelf denken: dit gaat wel heel makkelijk.
Misschien zijn er broeders en zusters die het leerstuk van de uitverkiezing buitengewoon gecompliceerd vinden.
Welnu – in de Dordtse Leerregels hoofdstuk 5, artikel 15 wordt gezegd dat ware gelovigen en heiligen zullen volharden. En daar staat dan: God zal ervoor zorgen, dat zij dit ook zal blijven doen; tegen Hem kan geen plan iets uitrichten en is geen enkele macht opgewassen. Deze enige God, Vader, Zoon en Heilige Geest, zij eer en heerlijkheid in eeuwigheid. Amen”.
Ter plaatse wordt verwezen naar woorden uit 1 Petrus 5:10 en 11: “De God nu van alle genade, Die ons geroepen heeft tot Zijn eeuwige heerlijkheid in Christus Jezus, Hij Zelf moge u – na een korte tijd van lijden – toerusten, bevestigen, versterken en funderen. Hem zij de heerlijkheid en de kracht in alle eeuwigheid. Amen.
Beseffen wij ten volle wat hierboven staat?
Het is de Heiland Zelf die ons moet toerusten.
Hijzelf maakt de schreden op de heilsweg vast!
Hijzelf geeft ons heilzame stabiliteit in het leven!
Aan het werk
Dit alles zo zijnde spreekt het vanzelf dat Gereformeerde mensen niet altijd rustig in een comfortabele stoel kunnen blijven zitten. Welnee. Het Gereformeerd kerkelijk leven is buitengewoon dynamisch. Het is een drukte van belang!
Wees ijverig, lezen we in 2 Petrus 1.
Alles begint met geloof. Eenvoudig geloof. Niet meer en niet minder.
Vanuit dat geloof doen wij dingen die naar Gods wil zijn. Zo zijn wij hoe langer hoe beter in staat om de goede weg te vinden. Wie op die weg blijft, weet ook hoe hij zichzelf grenzen moet stellen.
Een gelovig mens leert om vol te houden. Volharding, heet dat in Schriftuurlijke taal. In de praktijk van het alledaagse leven wordt het vertrouwen op God gaandeweg sterker.
En wie zich traint in Godsvertrouwen vindt het ook steeds makkelijker om de broeders en zusters in de kerk lief te hebben.
Aldus redenerend komt Petrus in de verzen 8-11 tot de slotsom: Want als deze dingen bij u aanwezig zijn en toenemen, zullen ze u niet doelloos en onvruchtbaar laten wat de kennis van onze Heere Jezus Christus betreft. Immers, bij wie deze dingen niet aanwezig zijn, die is blind en kortzichtig, omdat hij de reiniging van zijn vroegere zonden vergeten is. Daarom, broeders, beijver u des te meer om uw roeping en verkiezing vast te maken; want als u dat doet, zult u nooit meer struikelen. Want zo zal u in rijke mate de toegang worden verleend tot het eeuwig Koninkrijk van onze Heere en Zaligmaker, Jezus Christus”.
Als wij 2 Petrus 1 lezen beseffen wij al snel hoeveel er aan de uitverkiezing vastzit!
De leer van de uitverkiezing is voor verstandelijk redenerende westerlingen vaak een moeilijk punt.
En nee – het is niet zo dat dit artikel voor alle problemen op dat gebied een oplossing biedt.
Laten wij in alle omstandigheden maar verheugd zijn over Gods verkiezende liefde. En als het soms moeilijk is om blij te zijn met de verkiezing, zing dan maar die bekende woorden van Psalm 147:7 uit het Gereformeerd Kerkboek mee:
De HEER heeft Jakob uitverkoren
om naar zijn heilig woord te horen.
Aan Israël heeft Hij ten leven
zijn rechten en zijn wet gegeven.
Zo deed Hij aan geen and’re volken.
Laat ons des HEREN lof vertolken.
De kracht, de heerlijkheid, de ere
zijn Hem, die eeuwig zal regeren