Erf en Einder 186


Exit IJzer


Mevrouw Verdonk, vergelijkbaar met ‘Duc d’Alva, den tyran’, vanwege beider bijvoeglijk naamwoord: ijzeren, de een als hertog, de ander als Rita, mevrouw Verdonk heeft, om kort te gaan, de partij van haar uitvalsbasis verlaten. Zij opereert nu verder in het vrije veld. Het RD sprak in de titel van zijn commentaar over Exit Verdonk, maar dat lijkt me ietwat voorbarig. Want zoals een vos zijn haren verliest, maar niet zijn streken, zo verliest mevrouw Verdonk wel haar harnas, maar niet haar optreden: ze blijft gewoon lid van de Tweede Kamer. En daar zou ze wel eens een geduchte concurrent kunnen worden van de heer Wilders, opererend op dezelfde golflengte, maar met meer inhoudelijk protest dan de man, die zich doorgaans beperkt tot eenvoudige scheld- en schuttingwoorden.
Maar een droevig beeld blijft het. Wie zich een poosje verdiept in stijl en status van vroegere partij- en parlementsvergaderingen ziet hoe Nederland achteruit gehold is. Van de edellieden die eertijds de vergadering als voorzitter dienden, is geen spoor overgebleven, van hun voorbeeldige deftigheid nog minder. Het is letterlijk ´democratie’, wat de klok slaat, van demos = volk en kratein = regeren. Marten Toonder sprak ervan in zijn verhaal over ‘ De Herenopstand’: ‘het janhagel heeft gewonnen’. Zo lijkt het ook te zijn in Den Haag en omstreken.

IJzer en leem


Al in eerste instantie tast het vertrek van mevrouw Verdonk de partij aan. De VVD is erdoor in beroering geraakt. Aanstonds zegden 100 leden hun lidmaatschap op. En dus blijft de oorzaak van de twist bestaan: niet de rivaliteit tussen twee leidersfiguren, maar het verschil tussen twee ideologieën is de oorzaak. Er is een linker- en een rechtervleugel binnen de partij. En deze twee antagonisten hebben elk hun leider. Pas dan komen de personen in beeld: Rutte voor de linkse en Verdonk voor de rechtse groep. Wie denkt dat het Rutte of Rita is, vergist zich. De een kan verdwijnen en de ander blijven, maar ijzer en leem zullen zich ook dan niet met elkaar mengen. De partij zal uit elkaar vallen, zoals dat 40 jaar geleden ook gebeurde en D66 ontstond.

Werkgelegenheid


Met de Nederlandse economie heet het goed te gaan. Maar als de produktie niet meer door Nederlanders geschiedt, wat verstaat men dan onder welvaren? Cordis te Roden blijkt goedkoper te produceren in Mexico, nadat het bedrijf in Amerikaanse handen overging. De onderneming in Nederland gaat dicht. Met Unilever gaat het al niets beter: de produktie is naar het oosten verdwenen, de fabrieken worden verwaarloosd en de werknemers staan straks op straat. Nederland is te duur geworden en bovendien is er weinig nog volledig Nederlands. Onze economie gaat steeds sterker steunen op het buitenland, wat niet minder inhoudt dan de verlaging tot satellietstaat. Want als de economie wordt gedicteerd door de groten ginds, dan is er politiek steeds minder belang te behalen. Zelfs het bankwezen is daarvoor niet veilig meer, als de grote ABN-Amro door Fortis zal worden geregeerd. Monetair Europees, financieel Belgisch en economisch Engels of Amerikaans: wie spreekt nog van een Nederlandse identiteit? Wie met dergelijke feiten voor ogen nog spreekt van een voortgaande economie, spiegelt de burger wat voor. Hij voelt het immers in zijn huishoudbudget, als de eerste levensbehoeften, brood en melk, plotseling fors in prijs blijken te zijn verhoogd. En weer omdat het buitenland, in dit geval China, de dienst uitmaakt.
En zou er ook enig verband bestaan tussen deze afgang en de afval?
Want alleen de zegen van de Here maakt rijk; zwoegen voegt er niets aan toe (Spreuken 10:22).

Eendracht


De Europese staat, waar meer dan één generatie van droomde, is opnieuw naar de horizon van de politieke waarneming gezet, nu na lang overleg de groten hebben toegestemd in verlaging van hun wensen-niveau. Het Reformatorisch Dagblad sprak van: ‘Zeuren helpt’. Ik acht dat geen goede kwalificatie. De kleine staten, waaronder Nederland, hebben op een goed diplomatieke wijze hun belangen verdedigd, hebben krachtig voorkomen dat zij zouden worden overheerst door de sterken, hetzij door Duitsland, hetzij door Frankrijk en hebben aldus eendrachtig te kennen gegeven dat samenwerking nog geen samenvoeging behoeft in te houden. Eendracht heeft weer eens bewezen machtig te zijn. Juist het machtsbeeld van één is het schrikbeeld van heden en toekomst; wanneer daarvan uitstel wordt verkregen, dan blijkt er nog tijd te zijn bij de Here God om zijn werk te voltooien, de vergadering van zijn volk voort te zetten, om aldus tot de laatste man of vrouw het te verzamelen tot het eeuwige leven. Dat werk weerhoudt de antichrist.